Het eerste popconcert in de Kuip

Dylan was de eerste artiest die ooit in de Rotterdamse Kuip optrad. Het was een ‘rainy day’ in juni 1978 toen hij Nederland aandeed als onderdeel van een wereldtournee die op 20 februari 1978 begon met een aantal concerten in Tokyo.

Alles was groots aan zijn shows. De zanger liet zich begeleiden door een achtkoppige band, aangevuld met drie achtergrondzangeressen. De concertreeks die in Nieuw-Zeeland, Australië, Amerika vervolgd werd en uiteindelijk ook Europa aandeed, voerde vooral langs immense sporthallen en stadions. De keuze daarvoor had grotendeels een financiële achtergrond. De zanger was in voorgaande jaren veel geld kwijtgeraakt aan het filmavontuur Renaldo and Clara. Daar kwam ook nog eens zijn scheiding van zijn echtgenote Sara overheen. Zoals Bob Dylan destijds in een interview verzuchtte: ‘scheidingen in Californië zijn duur.’

In Nederland viel de keuze dus op de Kuip. Het was daarmee een primeur. Het in 1937 geopende stadion was uitgegroeid tot een iconische voetbaltempel, maar nooit was iemand op het idee gekomen om er een popconcert te houden. Tot concertorganisator Mojo er het oog op liet vallen. Het kostte boeker en directeur Léon Ramakers wel enige moeite om de eigenaren van de Kuip van de haalbaarheid te overtuigen. Uiteindelijk sprong het licht op groen en kon op 6 mei 1978 de voorverkoop beginnen. De prijs was voor die tijd fors: 25 gulden voor een tribunekaartje, 35 gulden voor een plekje op het veld. Wel was er een aanzienlijke bonus: gitaar-god Eric Clapton verzorgde als ‘special guest’ het voorprogramma.

De tickets vlogen weg. Het was namelijk niet alleen het eerste popconcert in de Rotterdamse Kuip, het was ook nog eens de allereerste keer dat Bob Dylan ons land aandeed voor een concert. Opmerkelijk, want sinds het midden van de jaren zestig had de Amerikaanse zanger ook in ons land een grote schare zeer toegewijde fans opgebouwd. De honger om de meester eindelijk eens live te zien, was dus maximaal. Het optreden raakte dan ook moeiteloos uitverkocht.

De dag zelf begon niet onder een gunstig gesternte. Uitgerekend op diezelfde 23e juni staakten 25.000 ambtenaren tegen de bezuinigingsplannen van het kabinet en ging een deel van het openbaar vervoer plat. Het was ook nog eens beroerd weer. In de dakloze Kuip geselde de regen regelmatig neer op de mensenmassa. Het maakte allemaal niets uit. Het publiek leek zich ervan bewust te zijn dat dit een bijzondere avond zou worden. Geen stakende ambtenaar of alles doordrenkende regenbui die het feest kon verpesten.

En bijzonder werd het. Nadat de Kuip in de stemming was gebracht door Eric Clapton, kwam klokslag negen uur de band van Bob Dylan het podium op. Terwijl de legende zelf zich aanvankelijk niet liet zien, werd al wel een instrumentale versie van A Hard Rain’s A-Gonna Fall ingezet – deze dag toepasselijker dan ooit. Daarna pas brak het moment aan waar heel Dylan-minnend Nederland al zolang van had gedroomd: de zanger betrad een Nederlands podium. Een witte broek, een zwart shirt en dito jack. Tijdens de eerste nummers leek hij wat geïmponeerd door de mensenmassa – een soort muzikale versie van Kuipvrees? Het was in elk geval een van de grootste shows van de tournee, die op 1 juli 1978 pas overtroffen zou worden met een optreden voor 80.000 Duitsers op het Zeppelinfeld in Nuremberg. Bob Dylan leek pas bij Tangled Up In Blue, zeven nummers in de set, op temperatuur te komen.

Na Love Her With A Feeling, een cover van blues zanger Tampa Red, ontspon zich een ware greatest hits show. Op 15 juni was het nieuwste Dylan-album Street-Legal uitgekomen. De zanger zal zich gerealiseerd hebben dat veel van zijn fans dat repertoire nog niet kenden. Hij speelde er dan ook maar twee nummers van: Baby, Stop Crying en Señor (Tales Of Yankee Power). Het optreden werd verder gedomineerd door klassiekers als Mr. Tambourine Man, Ballad Of A Thin Man, Maggie’s Farm, Like A Rolling Stone, I Shall Be Released en – na de pauze – Blowin’ In The Wind, Masters Of War, Just Like A Woman, All Along The Watchtower, Forever Young. I’ll Be Your Baby Tonight en The Times They Are A-Changin’ waren de twee toegiften, waarmee de show op liefst 29 gespeelde songs kwam. Het publiek absorbeerde alles dankbaar, zelfs een grondig gereviseerde Maggie’s Farm.

Wereldwijd liepen de reacties op de 1978-optredens uiteen. Er was lof voor de bevlogenheid van Bob Dylan en het hoge gehalte aan hits van zijn set. Er was ook wat kritiek op de omvang van zijn band, waardoor de sound tijdens de optredens volgens sommigen nogal gelikt was. Afgaande op de vele terugblikken in de media leek in Nederland niemand daarom te malen. Bob Dylan had eindelijk de ‘Lowlands’ aangedaan. De Kuip had bewezen een uitstekende locatie voor een popconcert te zijn. Bob Dylan in Nederland was daarmee boven alles een historische gebeurtenis. Een mijlpaal in de Nederlandse popgeschiedenis. Iets waar je bij wilde zijn, om er later over te kunnen vertellen.

De wereldtournee van Bob Dylan eindigde op 16 december 1978 met een optreden in het Hollywood Sportatorium in Pempbroke Pines in Florida. Vervolgens kon de balans opgemaakt worden. De uitkomst was dat Bob Dylan een mooie 20 miljoen dollar aan de concerten had overgehouden, voor die tijd een spectaculair bedrag. Zo had dus ook Nederland een beetje bijgedragen aan het verlichten van zijn financiële zorgen. Zijn fans koesterden ondertussen herinneringen aan een ‘rainy day’ in Rotterdam, waarin hij met zijn zang, zijn aanwezigheid en zijn songs de hooggespannen verwachtingen wist waar te maken.