De eindeloze strijd van D’Angelo

Wie van D’Angelo houdt wordt soms op de proef gesteld. Want wie van D’Angelo houdt moet enig geduld hebben en krijgt er een gratis mysterie bij. Dat mysterie is de man zelf. Als hij in 1995 de hemel bestormt met zijn debuut Brown Sugar is er alom bewondering. Het album is een instant klassieker. Zo heeft R&B nog nooit geklonken.

Brown Sugar lijkt opgenomen in een jazzclub met muzikanten die compleet op hun gemak zijn en net zo graag het verleden als het heden aftasten. Vergelijkingen met grootheden als Prince en Marvin Gaye liggen voor de hand, maar D’Angelo trekt zijn neo-soul en sexy blues ook naar nieuwe terreinen. Dat maakt hem aan alle kanten relevant. D’Angelo zet zichzelf prominent in beeld. Hij staat met een dromerige blik op de cover van zijn debuut en is met regelmaat in ontbloot bovenlijf te zien. Die geoefende tors in combinatie met de zwoele soulklanken maken D’Angelo ook een sekssymbool. Van de buitenkant lijkt het alsof de nieuwe ster hier geen moeite mee heeft, maar intern levert het een strijd op die bepalend wordt voor zijn carrière.

Volstrekt origineel

Michael Eugene Archer, zoals D’Angelo echt heet, wordt in 1974 in het Amerikaanse Richmond geboren als zoon van een priester. De kerk is meteen zijn thuishaven. Het is niet verwonderlijk dat hij hier vaak achter de piano te vinden is, want spelen dat doet hij al als 3-jarig jochie. Het publiek is bij talentenjacht steevast onder de indruk van zijn virtuositeit. En van die stem.

Alle elementen zijn al aanwezig voor de grote doorbraak, en die komt dan ook met Brown Sugar. Niets lijkt een glansrijke carrière in de weg te staan, maar toch laat de opvolger van het debuut op zich wachten. Het gat van vijf jaar tot Voodoo (2000) verschijnt lijkt op dat moment lang – hij schijnt een writers block te hebben gehad, hij is in 1998 vader geworden en hij speelt op het album van zijn geliefde: Angie Stone –  maar zal uiteindelijk in D’Angelo-termen een flits blijken. Voodoo is een album waarbij elke seconde voorbereiding telt. Voodoo blaast menig luisteraar van de sokken. D’Angelo bekijkt funk, hiphop, neo-soul, R&B van allerlei nieuwe kanten, mixt er ambient in, en vermengt het tot een broeierig, volstrekt origineel geheel.

Untitled (How Does It Feel)

Het beeld van D’Angelo als sekssymbool wordt uitvergroot. De hoofdverantwoordelijke: de muziekvideo voor Untitled (How Does It Feel), geregisseerd door Paul Hunter, waarin de schijnbaar naakte D’Angelo met een bezweet (of natgespoten) lijf sensueel in de camera zingt. Achteraf zal hij laten weten in hoeverre hij deze uiting haatte. Hij voelt zichzelf steeds meer van zijn muziek verwijderd.

D’Angelo verdwijnt steeds meer uit beeld. En als het publiek een glimp van zijn leven meekrijgt, is het zorgelijk. Hij worstelt met drugsverslaving en mentale problemen, wat leidt tot perioden van zelfopgelegd isolement en creatieve stagnatie. Hij is high als hij in 2005 een ernstig auto-ongeluk krijgt. Hij wordt opgepakt als hij geen prostitué maar een undercover agent voor zich heeft. D’Angelo besteedt veel tijd aan afkicken, maar blijkt uiteindelijk nog in staat om een album af te leveren: Black Messiah uit 2014, weer zo’n meesterlijke plaat.

Ongrijpbaar

D’Angelo zal altijd ongrijpbaar blijven. De man die te laat op het podium verschijnt, die altijd een strijd voelt tussen de regels van de kerk en de zwoele kant van zijn muziek. Maar die ook altijd vanuit het niets kan opduiken met, keer op keer, een nieuwe klassieker. Wie van D’Angelo houdt, moet geduld hebben, maar krijgt dan ook een beloning die tijdloos blijkt.

Discografie

Albums

• Brown Sugar (1995)
• Voodoo (2000)
• Black Messiah (2014)

Belangrijke singles:

• Brown Sugar (1995)
• Cruisin (1995)
• Lady (1996)
• Left & Right (1999)
• Untitled (How Does It Feel (2000)
• Really Love (2014)

Fun Facts

1. Op 3-jarige leeftijd begon D’Angelo al piano te spelen. Zijn vader, die ook muzikant was, herinnerde zich dat D’Angelo als peuter de melodieën van tv-commercials kon naspelen op de piano.

2. Als tiener ontmoette D’Angelo zijn muzikale held, Prince, backstage bij een concert. Prince was onder de indruk van D’Angelo’s talent en moedigde hem aan om door te gaan met zijn muzikale reis.

3. In 1997 krijgen Angie Stone en D’Angelo een zoon die Michael D’Angelo Archer II komt te heten. D’Angelo zal later met anderen de dochter Imani Archer (1999) en de zoon Morocco Prince Archer (2010) krijgen.

4. D’Angelo mag soms schuw overkomen als artiest, het heeft hem niet weerhouden om met enkele grootheden samen te werken. Hij maakte muziek met o.a. Erykah Badu, Raphael Saadiq, en Lauryn Hill.

5 .De favoriete gerechten van D’Angelo zijn boerenkool, mac and cheese en gefrituurde kip.

Film

De must watch documentaire over D’Angelo is gemaakt door de Nederlandse Carine Blijsma. In Devil’s Pie: D’Angelo (2019) zien we hoe ze twee jaar lang de wereld overvloog met de artiest. Uitermate bijzonder want D’Angelo laat zelden pers in z’n leven toe.

Podcast

Switched On Pop: D’Angelo and the Legacy of Voodoo (with Faith Pennick)

Boek

In de beroemde 33 1/3 serie heeft Faith A. Pennick zich met succes aan Voodoo van D’Angelo gewaagd.