Bruce Springsteen: De opkomst

In 1975 braken Bruce Springsteen & The E Street Band op een spectaculaire manier door dankzij het album Born To Run. Een succes dat later nog eens ruimschoots overtroffen werd met Born In the USA. De zanger kreeg het allemaal niet voor niets. Zijn eerste albums werden goed ontvangen, maar verkochten matig. In de aanloop naar zijn concerten van volgend jaar in Nederland een terugblik op de die lange aanloop naar zijn succes.

In 1972 vond Bruce Springsteen onderdak bij Columbia, de platenmaatschappij waar grootheden als Johnny Cash, The Byrds, Bob Dylan, Simon & Garfunkel en Janis Joplin hun platen hadden uitgebracht. Het betekende echter niet dat het kostje van de jonge zanger daarmee gekocht was. In de zomer van 1972 nam hij in de 914 Sound Studio in Blauvelt, New York zijn eerste album op. Zijn managers Mike Appel en Jim Cretecos wierpen zich ook op als zijn producers. Platenbaas Clive Davis was tevreden over het resultaat maar hij miste een paar songs die het goed op single konden doen. Niet veel later kwam de zanger terug met Spirit In The Night en Blinded By The Light, die zich ontpopten tot de beste nummers van het album dat in de maak was. Voor de saxofoonpartij werd Clarence Clemons ingehuurd, die later dat jaar ingelijfd werd door de E Street Band. De nummers bezorgden Bruce Springsteen niet het gehoopte hitparadesucces, maar jaren later kregen ze een verdiende herkansing in de uitvoering van Manfred Mann’s Earth Band.

Tekst gaat verder onder de playlist

Bob Dylan

Platenmaatschappij Columbia geloofde heilig in de band. Bruce Springsteen greep elke kans om met zijn band op te treden met beide handen aan en praatte zich de blaren op zijn tong tijdens de talloze interviews die hij bij radiostations deed. Hij speelde in het voorprogramma van gevestigde namen als Lou Reed, Blood Sweat & Tears, Chicago, Stevie Wonder en zelfs The Beach Boys. De concerten leverden veel goede reacties op, net zoals zijn album – Greetings From Asbury Park N.J. – onthaald werd op juichende recensies. De wereld leek begin jaren zeventig hardnekkig op zoek naar een nieuwe Bob Dylan en deze jonge zanger leek de ideale kandidaat. Bruce Springsteen stoorde zich daaraan. Niet uit gebrek aan respect voor zijn grote collega; hij wilde op zijn eigen merites beoordeeld worden.

De geschiedenis herhaalde zich met The Wild, The Innocent & The E Street Shuffle, het tweede album dat Bruce Springsteen in 1973 uitbracht. Toonaangevende muziekbladen als Creem en Rolling Stone repten van een van de beste albums van het jaar, maar bij de toonbanken van de platenzaken bleef het akelig stil. Op het kantoor van Columbia ontstond wat onrust. Ging het nog gebeuren met de zanger of was het misschien tijd om het contract in de papierversnipperaar te laten verdwijnen?

Jon Landau

Wat zijn hachje redde, waren de optredens. Samen met zijn E Street Band – zoals de band overigens pas vanaf september 1974 officieel genoemd werd – maakte hij steevast veel indruk met de uitputtingsslagen die zijn optredens waren. Vooral Bruce Springsteen zelf gaf zich elke avond totaal, waarbij hij over een bijna bovenmenselijke energie leek te beschikken. In mei 1974 schreef muziekjournalist Jon Landau in The Real Paper de inmiddels legendarische woorden ‘I saw rock and roll future, and its name is Bruce Springsteen.’ Het was met name dit statement dat ervoor zorgde dat de platenmaatschappij en het management er nog een keer de schouders onder zette. Het team werd daarbij al snel versterkt door diezelfde Jon Landau, aanvankelijk als co-producer van het cruciale derde album, later ook als de nieuwe manager en vertrouweling van de zanger.

Opnamebudget

Alles werd uit de kast getrokken. Dankzij het grote opnamebudget kon Bruce Springsteen zich een residentie in de gerenommeerde Record Plant Studio op Manhattan permitteren. De zanger voelde de druk. De sessies sleepten zich voort, waarbij hij zich geplaagd voelde door twijfel. Uiteindelijk gaf hij de tapes toch vrij en op 25 augustus lag Born To Run in de winkel. Een promotiebudget van 250.000 dollar zorgde ervoor dat niemand dit heugelijke feit kon ontgaan. Platenzaken werden overladen met posters en ander promotiemateriaal, radiostations kregen spotjes aangeleverd. Het was echter boven alles de muziek die van het album zo’n succes maakte. Bruce Springsteen & The E Street Band hadden met geweldige songs als Born To Run, Tenth Avenue Freeze-Out, Thunder Road, She’s the One en Jungleland de grootstedelijke, Phil Spector-achtige en vooral opwindende sound gevonden die de concertbezoekers maar al te goed kenden. Het album werd door de muziekpers regelrecht de hemel in geprezen en kort na release prijkte het karakteristieke hoofd van Bruce Springsteen op zowel The Times als Newsweek – twee prestigieuze opiniebladen. In november 1975 trad Bruce Springsteen ook voor het eerst op in Europa. Een bliksembezoek dat hem voerde langs een uitverkochte RAI in Amsterdam, waar hij diepe indruk maakte met een bijna drie uur durende slijtageslag.

Prove It All Night

Het zorgvuldig gecreëerde momentum leek hem echter te ontglippen toen hij het aan de stok kreeg met zijn manager Mike Appel. De onvermijdelijke rechtszaken legden alle muzikale activiteiten stil, waardoor het belangrijke vierde album Darkness On The Edge Of Town pas in 1978 uitkwam. Het leek even of Bruce Springsteen terug bij af was. De recensies waren ouderwets positief en in de vorm van Badlands, Racing In The Street en vooral Prove It All Night bevatte het een aantal onweerstaanbaar opwindende songs. Volgens sommigen ontbeerde het echter ook de overrompelende energie die de voorganger Born To Run tot zo’n ervaring maakte.

Het inspireerde Bruce Springsteen en zijn band om met dubbele energie aan het volgende album te werken. Net als in het geval van Born To Run duurden de sessies lang en waren ze uitputtend. De zanger schreef vele tientallen songs, waarvan er tussen april 1979 en mei 1980 velen op tape werden gezet. The River was bedoeld als enkele lp, als het aan gitarist en co-producer Steven van Zandt had gelegen was het een 3-lp set geworden. Het werd een compromis: The River kwam op 19 oktober 1980 uit als een dubbel-lp.

The River

Het album werd terecht onthaald als een meesterwerk. Als geen andere artiest leek Bruce Springsteen zich te kunnen verplaatsen in de zorgden, de liefde en de vreugde van de gewone Amerikaan, om er vervolgens prachtige teksten van te maken. De dubbelaar bood ook meer muzikale variatie dan de zanger zich tot dan toe gepermitteerd had. Independence Day was een song over een zoon die zich losweekte van het ouderlijk huis – een bekend thema voor Bruce Springsteen. Het openingsnummer The Ties That Bind was een oproep aan gemeenschapszin, iets waar de zanger als kind ook vaak genoeg kennis mee had gemaakt. Zo bevatte elk nummer voor een breed publiek herkenbare thema’s die door hem zo virtuoos vertolkt werden.

Ahoy

The River maakte van Bruce Springsteen een wereldwijde rockster. In april 1981 kwam hij naar Nederland voor twee optredens in de Ahoy in Rotterdam. Shows die door de kranten met superlatieven beschreven werden. In het licht van die successen, wekte zijn volgende stap veel verbazing. Eind 1981 en begin 1982 werkte hij aan demo’s die de basis moesten zijn voor een volgend regulier album. Bruce Springsteen besloot ze echter in hun kale vorm op de plaat te zetten – een soloplaat, die op 30 september 1982 uitkwam: Nebraska. De indringende kwaliteit van de teksten, verhalen over mensen voor wie de Amerikaanse droom een illusie was gebleven, kwam in deze sobere setting optimaal uit de verf. Het geldt dan ook nog altijd als een van zijn allerbeste albums, alleen was het niet toegankelijk genoeg om een commercieel succes te worden. Het was een gedurfde stap die de zanger zette op in een cruciale fase van zijn loopbaan. Twee jaar later kwam hij echter terug met een album dat hem succesvoller maakte dan hij ooit voor mogelijk had gehouden.

We publiceerden ook Bruce Springsteen: de Roots