50 jaar hiphop: Run-D.M.C.

De overstap van hiphop van een lokale live-cultuur naar de internationale muziekindustrie, ging in de jaren 80 definitief een nieuwe fase in met het grote succes van Run-D.M.C. uit Hollis, Queens – de tweede rapgroep in de geschiedenis die in de Rock and Roll Hall of Fame werd opgenomen na Grandmaster Flash & The Furious Five.

De meeste mensen kennen Run-D.M.C. decennia later wellicht vooral van die éne crossover-hit uit 1986. Hiphop-dj’s isoleerden en draaiden in de scene al langer een instrumentaal stukje uit Walk This Way van rockband Aerosmith – een populaire breakbeat in de prille hiphopscene. Maar met producer Rick Rubin ontstond het plan het nummer samen mét Aerosmith op te nemen en uit te brengen.

Het resultaat was een doorbraak van grote proporties: een internationaal razend populaire raprock-hybride waarvan de clip jarenlang niet van muziekzender MTV was af te slaan, die de basis legde voor het grote succes van de talloze populaire acts die later invloeden van rap en rock mengden – én het eerste nummer van een hiphopact ooit die in de Top 5 stond van de Amerikaanse hitlijst Billboard Hot 100.

Maar de immense invloed en impact van Run-D.M.C. begon al eerder en is ook veel breder. Er is een stevige  breuklijn te trekken tussen de pionierende hiphop-acts die vóór Run-D.M.C. de eerste platen uitbrachten, en die daarna.

Met het succes van Run-D.M.C. kreeg rap op plaat meer een unieke, eigen smoel en werd overtuigend het fundament gelegd voor het muzikale geluid, de estethiek, live-shows en het mainstreamsucces van rapmuziek als genre zoals we dat vandaag nog steeds kennen. Met het succes van Run-D.M.C. begon de periode die inmiddels The Golden Era is gaan heten, een buitengewoon bloeiende en creatieve periode vanaf halverwege de jaren 80, waarin rap als kunstvorm-op-plaat een enorme vlucht nam.

De eerste rapplaten leunden nog sterk op de genres waaruit de eerste hiphop-DJ’s voor hun breakbeats uit putten. De muziek, maar ook de uitstraling van de acts in hun kleding en op het podium, was stevig geworteld in funk en disco. Run-D.M.C. bewoog nadrukkelijker weg van de initiële inspiratiebronnen, en koos muzikaal nadrukkelijker voor een minimalistische, hardere en rauwere eigen koers. De focus was echt op de rappers, die elkaar met hun sterke flows soepel afwisselden op de kale, harde drums.

Ook presenteerden de leden van Run-D.M.C. – rappers Joseph ‘Run’ Simmons, Darryl ‘DMC’ McDaniels en DJ Jason ‘Jam Master Jay’ Mizell – zich minder flashy en flamboyant dan de acts vóór hen. Ze brachten zowel muzikaal als in hun presentatie de rauwere hiphopcultuur van de straat naar de mainstream. Bijvoorbeeld door outfits te dragen zoals die in hun eigen gemeenschap populair waren, van Kangol-hoedjes tot gouden kettingen en van Cazal-brillen tot Adidas-sneakers zonder veters – in de jaren erna uitgegroeid tot mainstream-archetype van ‘de oldschool-rapper’.

Ook stonden ze doorgaans niet met een hele crew op het podium, maar gewoon met twee rappers en een DJ – geen bands, geen dansers, geen poespas. En legden zo de basis voor wat nog steeds een typische rapshow is – hoewel er weinig acts zijn die de interactie tussen rappers en DJ zó strak, energiek en overrompelend wisten over te brengen als de veteranen die nog lang nu hun succesjaren rond de wereld toerden.

Ze waren de eerste rapgroep op muziekzender MTV. De eerste rapgroep die een album op cd uitbrachten. De eerste rapgroep op de cover van het populaire Amerikaanse tijdschrift Rolling Stone. Ze verhoogden de lat voor rappers op plaat, met hun scherpe focus op flow en energieke afwisseling. En legden samen met manager Russell Simmons – oprichter van het legendarische Def Jam én broer van Run – de basis voor de lucratieve samenwerking tussen modemerken en rappers, met hun sponsordeals met Adidas – de sneaker waarover ze zo enthousiast rapten in hit My Adidas.

Met Run-D.M.C. begon ook het tijdperk van de rapper als superster, niet in de laatste plaats door de samenwerking met visionair Simmons, die op zijn platenlabel Def Jam kort daarop internationaal succesvolle albums uitbracht van acts als LL Cool J, Beastie Boys en Public Enemy – acts die allen waren beïnvloed door Run-D.M.C. Maar ook ver buiten hun eigen stad hadden ze impact – bijvoorbeeld in Los Angeles, waar gangsta rap-grootheden Ice Cube en Dr. Dre bij het vormen van hun eigen stijl, sterk geïnspireerd werden door het geluid en de straatwijze uitstraling van de groep.

Het hoogtepunt van Run-D.M.C. ligt zonder twijfel aan het begin van het Gouden Tijdperk. In de jaren negentig was de groep muzikaal meer zoekend, worstelde DMC met alcoholisme en depressie, en werd Jam Master Jay onder meer beschoten. De DJ speelde een belangrijke rol als mentor van andere bepalende acts in de rapgeschiedenis, met name van de razende hardcore-formatie Onyx en superster 50 Cent.

In 2002 werd Jam Master Jay vermoord in zijn studio in Queens, vlak voordat zijn protegé 50 Cent met debuutalbum Get Rich Or Die Tryin’ alle verkooprecords brak. Het was het einde van Run-D.M.C. als groep. Een groep die vol overtuiging muren naar beneden haalde en een nieuwe hiphopgeneratie aftrapte, en die op volstrekt eigen voorwaarde hun cultuur naar de absolute mainstream bracht.

50 jaar hiphop. – check de playlist

“It’s like that, and that’s the way it is.”